Αισθητική, Ηθική, Πολιτική Ι: Από την Αρχαιότητα έως την Αναγέννηση

Κωδικός μαθήματος
04ΤΧ251
Μονάδες ECTS
4
Εξάμηνο
Εξάμηνο Γ
Κατηγορία μαθήματος
Διδάσκων καθηγητής
Περιγραφή μαθήματος
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Στόχοι: Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στη φιλοσοφία της τέχνης (ή την αισθητική), έναν κλάδο της φιλοσοφίας που ασχολείται συστηματικά με τη μελέτη της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της αισθητικής εμπειρίας. Η ύλη του μαθήματος στοχεύει καταρχάς στην εξοικείωση των σπουδαστών με βασικές φιλοσοφικές έννοιες της αισθητικής, απαραίτητες προκειμένου να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίον συγκεκριμένοι στοχαστές προσεγγίζουν μια σειρά αισθητικών και καλλιτεχνικών ζητημάτων. Στόχο του μαθήματος αποτελεί, αφενός, η κατανόηση από τους σπουδαστές της σημασίας της φιλοσοφικής θεώρησης της τέχνης, στο μέτρο που αυτή συχνά επηρεάζει και κατευθύνει την καλλιτεχνική πρακτική, και αφετέρου, η ανάδειξη των περίπλοκων σχέσεων της αισθητικής με τα πεδία της ηθικής και της πολιτικής.

Μαθησιακά Αποτελέσματα:Με την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων, οι φοιτητές:
●    θα έχουν αποκτήσει μία συνολική αντίληψη των εξελίξεων στον χώρο της αισθητικής από την κλασική αρχαιότητα έως και την εποχή της Αναγέννησης.
●    θα είναι σε θέση να κατανοούν, να αναλύουν και να εξηγούν τις αισθητικές θεωρίες των κυριότερων στοχαστών της εν λόγω περιόδου.
●    θα μπορούν να αξιολογούν και να συγκρίνουν τα επιχειρήματα και τις φιλοσοφικές θέσεις των στοχαστών αυτών όσον αφορά τη σχέση της τέχνης με την ηθική και την πολιτική.
●    θα είναι σε θέση να κατανοήσουν και να αποτιμήσουν μεταγενέστερες και σύγχρονες αισθητικές θεωρίες.
●    έχοντας έλθει σε επαφή με ορισμένα πρωτότυπα φιλοσοφικά κείμενα, θα έχουν τη δυνατότητα να ανατρέξουν σε αυτά, να τα κατανοήσουν και να τα αναλύσουν αυτόνομα.
 

ΓΕΝΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ

●    Προαγωγή της ικανότητας για ανάλυση και κατανόηση φιλοσοφικών εννοιών.
●    Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής, αναλυτικής και κριτικής σκέψης.
●    Διάλογος και εποικοδομητική διάδραση διδάσκοντος-διδασκομένου.
●    Αυτόνομη εργασία.
●    Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Σκοπός του μαθήματος είναι η συγκριτική και κριτική παρουσίαση μιας σειράς ζητημάτων που αφορούν την καλλιτεχνική δημιουργία καθώς και η μελέτητης ηθικο-πολιτικής διάστασης της αισθητικής εμπειρίας. Η διερεύνηση των ζητημάτων αυτών θα βοηθήσει τους φοιτητές να εξοικειωθούν με την εξέλιξη της αισθητικής και τις διαδοχικές μεταμορφώσεις της από την κλασική αρχαιότητα έως την Αναγέννηση.
Η παρακολούθηση του μαθήματος είναι υποχρεωτική.

Το μάθημα αναπτύσσεται στις 13 ακόλουθες θεματικές ενότητες:
1.Εισαγωγή:εννοιολογικές διευκρινίσεις και ορισμοί, «τι είναι η αισθητική;».
2.Πλάτων (η αναπαράσταση και η μιμητική λειτουργία της τέχνης,γνώση και αισθητική απόλαυση, η θεωρία των Ιδεών).
3.Πλάτων (η μίμηση ως απατηλή ομοιότητα, η ηθική αξία της τέχνης, η σχέση μορφής και περιεχομένου).
4.Πλάτων (η έννοια του ωραίου, το ωραίο και το αγαθό, η αμφισημία της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας).
5.Πλάτων (τέχνη και ηθική, ο κοινωνικο- πολιτικός ρόλος της τέχνης, η ιδανική
πολιτεία, η απόρριψη της ποιητικής τέχνης).
6.Αριστοτέλης (αποκατάσταση της τέχνης, του καλλιτέχνη και της μίμησης).
7.Αριστοτέλης (ο ορισμός της τραγωδίας, η
έννοια του «μύθου», καλλιτεχνική αρτιότητα και ηθικότητα).
8.Αριστοτέλης (η μίμηση και η αισθητική
ικανοποίηση, η γνωστική αξία των μιμητικών τεχνών).
9.Αριστοτέλης (η έννοια της κάθαρσης, τέχνη και πραγματικότητα).
10.Μεσαιωνική Αισθητική(αλληγορική μέθοδος ερμηνείας, συμβολικές μορφές, Ωριγένης).
11.Μεσαιωνική Αισθητική (Αυγουστίνος, Θωμάς Ακινάτης).
12.Αναγέννηση (Θεωρία της ζωγραφικής, τέχνη και εμπειρική επιστήμη, Αλμπέρτι, Ντα
ίντσι).
13.Αναγέννηση(μαθηματικοποίηση των τεχνών, θεωρία προοπτικής, θεωρία των αναλογιών, η έννοια του ωραίου,Ντύρερ).
 

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου

Διαλέξεις

39

Ενισχυτικά μαθήματα

13

Μελέτη βιβλιογραφίας

20

Αυτοτελής μελέτη - εξέταση

53

Σύνολο Μαθήματος 

125

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ

Μέθοδος αξιολόγησης: Γραπτή εξέταση (ερωτήσεις ανάπτυξης)

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ-ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

•    MonroeC. Beardsley, Ιστορία των αισθητικών θεωριών από την κλασική αρχαιότητα μέχρι σήμερα, μτφρ. Δ. Κούρτοβικ και Π. Χριστοδουλίδης, Εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1989.
•    Α. Γλυκοφρύδη-Λεοντσίνη, Εισαγωγή στην Αισθητική, Εκδ. Συμμετρία, 2008.
•    Μανόλης Ανδρόνικος, Ο Πλάτων και η τέχνη, Εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 1986.

•    Amelie Rorty-Oksenberg (επιμ.), 6+1 Δοκίμια για την Ποιητική του Αριστοτέλη, Εκδ. Βάνιας, 2006.
•    Δανιήλ Ιακώβ, Ζητήματα λογοτεχνικής θεωρίας στην Ποιητική του Αριστοτέλη, Εκδ. Στιγμή, Αθήνα 2004.
•    Αλεξάνδρα Μουρίκη, Μεταμορφώσεις της αισθητικής, Εκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2003.
•    Επιλεγμένα αποσπάσματα από Πλάτωνος Πολιτεία, μτφρ. Ν. Μ. Σκουτερόπουλος, Πόλις, Αθήνα 2002.
•    Επιλεγμένα αποσπάσματα από Πλάτωνος Ιώνα,μτφρ. Ν. Μ. Σκουτερόπουλος, Εκκρεμές, Αθήνα 2002.
•    Επιλεγμένα αποσπάσματα από Αριστοτέλους Περί Ποιητικής, μτφρ. Σίμος Μέναρδος, Εκδ. Εστία, Αθήνα 2011.
 

URL ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ECLASS

https://eclass.uop.gr/courses/